Kişilik Bozuklukları, Teşhisi ve Psikolojik hem de Psikiyatrik Tedavi Şekilleri

7/24 Psikolojik Danışmanlık merkezi 0533 373 81 23

(Bu yazı bilgilendirme amaçlıdır, doktor veya muayene yerine geçmez. Herhangi bir sorununuz varsa bir uzman psikiyatrist, psikoterapist veya psikologdan mutlaka yardım alınız)

Psikiyatrik, Psikolojik ve Pedagojik olarak insanlar çevredeki olaylara ya da yaşam koşullarına sağlıklı ve doğru tepkiler veremediği zaman "Kişilik Bozuklukları" ortaya çıkar. Psikolojik rahatsızlıklar genelde kişinin davranışlarında, duygularında, düşünme şeklinde ve ilişkilerinde gözlemlenebilir. Sorunlar değişik şekillerde ortaya çıkabilir, örneğin özel ilişkilerini devam ettirmekte sürekli sorun yaşayan ya da herhangi bir işte tutunamayan ya da kariyerini geliştirmekte zorluk yaşayan kişilerde öncelikle "Kişilik Bozukluğu" olma ihtimaline bakmak gerekir. Bu konuda, daha önce yapılmış araştırmalara bakmakta yarar var.

Eğer Psikiyatri, Psikoloji, Pedagoji, Sosyoloji,  Felsefe, Psikolojik danışmanlık ve Aile Evlilik Çift terapisi üzerine çalışıyorsanız, ya da bu konularla ilgileniyorsanız lütfen benimle bulgularınızı, araştırmalarınızı, bilginizi ya da yazılarınızı paylaşırsanız memnun kalacağım.

İnsanlar çeşitli nedenlerle psikolojik veya pedagojik yardıma başvururlar. Bazıları yaşadıkları travmatik bir olay ya da krizden sonra (ailede birisinin ölümü, boşanma, tecavüz, iş kaybı gibi) bazıları ise belli bir konuyu çözüme ulaştırabilmek için yardım ararlar (daha tatmin edici bir iş bulmak, zor bir çocuğun yetiştirilmesi, evde ki ergen çocukların sorunları ile baş etmek, çocukluktan yetişkinliğe geçiş, ilişkilerde yaşanan problemler, hayatın maddi ve manevi sorunlarına karşı mücadele etme gibi pek çok yaşam içinde ki problemi kapsar). Bazıları da depresyon, yeme bozuklukları ya da panik ataklar gibi süre giden psikolojik, pedagojik sorunların iyileştirilmesi için yardım isterler.

Pek çok insan kendileri veya çocukları için aynı zamanda daha belirsiz sorunlar içinde psikiyatra, psikologa veya pedagoga başvurabilirler. Örneğin kriz üstüne kriz yaşıyor olabilir, birlikte oldukları insanlarla ya da arkadaşları ile fırtınalı ve tatminsiz ilişkiler yaşıyor olabilir ya da iş hayatları aşırı derecede yorucu ve zarar verici olabilir. İnsanlar terapiye gelirler çünkü yaşamları istedikleri gibi değildir ve genel olarak mutsuz hissederler. Bu kişilerin büyük çoğunluğu kişilik bozuklukları yaşarlar fakat psikoterapiye gitmedikleri ve tıbbi bir yardım almadıkları sürece durumu fark etmezler.

Kişilik insanın alışkanlığa dönüşmüş, yapısına oturmuş, sürekliliği olan davranışların tümüne verilen isimdir. Diğer insanlar ve kendisi hakkında geliştirdiği inançlar, düşünceler, dünyayı nasıl algıladığı, çevresine ve kendisine yönelik bakış açısı, alışkanlıkları, duyguları ve davranışları bireyin kişiliğini oluşturur.

Birey çevresindeki olaylara ya da yaşam koşullarına sağlıklı tepkiler veremediği zaman kişilik bozuklukları ortaya çıkar. Bu tür rahatsızlıklar genelde bireyin davranışlarında, duygularında, düşünme şeklinde ve ilişkilerinde gözlemlenebilir. Sorunlar değişik şekillerde ortaya çıkabilir, örneğin kişi özel ilişkilerini devam ettirmekte sürekli sorun yaşıyorsa, bir işte tutunamıyorsa ya da kariyerini geliştirmekte zorluk yaşıyorsa kişilik problemleri olma ihtimaline bakmak gerekir. Çoğunlukla kişilik bozukluğundan kaynaklanan sorunlar ergenlik çağının sonunda ve yetişkinliğin başlarında aşırı stres ve zorlanma ile başlar. Kişi sonraki yaşamında bu sorunları sürekli ve uzun vadeli olarak yaşar.

Kişilik bozukluğunu belirleyen semptomlar normal karakter özelliklerinin biraz daha abartılı şekilde yaşanması olduğundan bu hastalıkları teşhis etmek her zaman kolay değildir. Çoğu kez diğer psikiyatrik hastalıklar ve duygusal bozukluklar karışır ve teşhis konulmasını daha da zorlaştırır. Genelde suçluların, alkoliklerin, uyuşturucu kullanıcıların yüzde 70’inde bu rahatsızlık mevcuttur. Kişilik problemi olan insanların suç işleme, saldırganlık, içe kapanma, intihar etme, kaza geçirme ve hastanelerin aciline gitme ihtimalleri normal insanlardan daha yüksektir. En yaygın kişilik bozuklukları: Histerionik, Antisosyal, Borderline, Obsesif-kompulsif ve pasif-agresif kişilik bozukluklarıdır.

Kişilik bozuklukluklarının temelinde bu hastalığa sahip olan insanların rahatsızlıklarını farketmemeleri yatar. Aksine kişi daha çok kendisini koşulların kurbanı olarak görme eğilimindedir. Herhangi bir kişilik bozukluğuna sahipseniz, insanların sizi haksız yere suçladığını, eleştirdiğini ve reddettiklerini düşünüyor olmanız yüksek bir ihtimaldir. Daha önemlisi kendinizi açıklanamayan bir şekilde tatmin olmamış, mutsuz, huzursuz, doymamış hissedersiniz. Bütün bunları yaşarken, normal bir insan olarak yaşamınızı sürdürebildiğiniz için sizin ve çevrenizdekilerin aklına profesyonel bir psikolojik veya psikiyatrik yardım alabileceğiniz ve hayat kalitenizi yükseltebileceğiniz fikri gelmez.

Assoc Prof Dr Ekrem Çulfa

0533 373 8123

ekremculfa@hotmail.com