Tarih boyunca geniş coğrafyalara yayılarak sağlık sorunları ve ölüme yol açan birçok pandemi yaşanmıştır. Yakın dönemde de Covid-19 bütün Dünya’yı ele geçirmiştir. Bu koronavirüs Aralık 2019’da Çin’in Wuhan şehrinde başlamıştır. 11 Mart 2020’de de pandemi olarak ilan edilmiştir. Virüsten kaynaklı olan hastalık hafife alınmamalıdır.

Genç yaştaki bireylerde belirtiler hafif düzeyde olsa bile akciğerde hasara neden olmaktadır. Virüsün etkili olup olmaması yaşa değil bünyeye bağlı olmaktadır. Kişisel olarak, özellikle el hijyenine dikkat etmek, maske takmak, su veya sabun olmadığı durumlarda dezenfektan kullanmak önerilmektedir. Kalabalık ortamlardan uzak durmak, iletişim mecburiyeti durumunda sosyal mesafeyi korumak ve olabildiğince stres, kaygı durumlarından uzak durmak gerekmektedir. Bu durum sağlık sistemi ve bilim dünyası haricinde tüm bireyler içinde öğretici özelliğe sahiptir. Böylece, bilimsel korunma önlemlerini dikkat almak ve hayat boyunca sürdürmek gerektiğinin altı çizilmektedir.

Salgından daha büyük ölçüde etkilenen grup olarak bilinen 65 yaş üstü ve kronik bir rahatsızlığı olan bireyler için getirilen sokağa çıkma yasakları, yalnızlaşmaya neden olmaktadır. Bu yalnızlaşmanın sonucunda ortaya çıkabilecek olası durumlar, depresyon, aile içindeki iletişimin düzensiz bir hale gelmesidir.

Eğitim sürecinde yaşanan kısa süreli aksatmalardan sonra bunların telafisi için uzaktan eğitim sistemine geçilerek öğrenciler desteklenmektedir. Bu tür durumlarda uzaktan eğitim sağlanan durumlara öğrencilerin uyum sağlayabilmesi adına ailelerinde bu olanakları kullanarak çocuklara rehberlik etmesi gerekmektedir.

Ekonomik olarak neredeyse tüm Dünya’da zararlara sebep olan Covid-19’un tam olarak ne ölçüde ve ne kadar süreyle etkilemeye devam edeceği bilinmemektedir. Bu durum işveren ve çalışanlar arasındaki iletişimi ve huzuru da bozabilmektedir. İşverenlerin çalışanlara esnek çalışma tarzları önermesi veya home office gibi çalışma sistemlerini getirmesi iş hayatındaki huzursuzlukları azaltmaktadır.

Kronik rahatsızlığı olan bireyler başta olmak üzere her yaş grubunda öldürücü etkisinden kaynaklı olan 21.yüzyılın en önemli sağlık sorunlarından biri haline gelmiştir. Salgının yaygınlaştığı sıralarda, sağlık personellerin özverili şekilde çalışması takdir edilmesi gereken bir husustur.

Covid-19 birçok alanda olumsuz etkisini hissettirmeye devam etmektedir. Salgının zamanla etkisini azaltması beklenmektedir.

Pandemi ve karantina döneminin olumsuz ruhsal etkileri düşünüldüğünde klinik psikologlar ve diğer ruh sağlığı çalışanlarının önemi bu dönemde de vurgulanmaktadır. Gerekli olan durumlarda uzaktan telefon veya internet aracılığıyla ruhsal destek verilmesi büyük önem taşımaktadır. Ruhsal sorunların göz ardı etmemesi ve bu dönemle başa çıkmak için doğru yolda ilerlemeleri hususunda gerek kişilerin gerekse sağlık çalışanlarının destek almaları gerekmektedir.

KAYNAKÇA

Kara A. (2020) https://www.ntv.com.tr/video/turkiye/corona-virus-bilim-kurulu-uyesi-prof-dr-ates-kara-bu-bir-tatil-donemi-degil-korunma-donemi,6_NCDN6m40-BUU78AZiOTQ

290 million students out of school due to COVID-19: UNESCO releases fist global numbers and mobilizes response. https://en.unesco.org/news/290-million-students-outschool-due-covid-19-unesco-releases-fist-global-numbersand-mobilizes (Erişim Tarihi: 13.04.2020)

The psychological impact of quarantine and how to reduce it: rapid review of the evidence, Samantha K Brooks, Rebecca K Webster, Louise E Smith, Lisa Woodland, Simon Wessely, Neil Greenberg, Gideon James Rubin, www.thelancet.com Vol 395 March 14, 2020

Uzman Klinik Psikolog Hatice Büşra KARA

busra.kara@icloud.com